Acne
Wat is acne?
Acne is een veelvoorkomende huidaandoening waarbij de talgklieren en haarzakjes verstopt en ontstoken raken. Dit leidt tot mee-eters, puistjes, pukkels en soms ook tot cysten en littekens. Acne vulgaris (ook wel jeugdpuistjes genoemd)Â is de meest voorkomende vorm van acne, maar er zijn ook nog andere vormen.
Acne wordt vaak gezien als een onschuldige huidaandoening die vanzelf overgaat, maar het is een zeer zichtbare huidziekte die vrijwel altijd een grote psychische impact heeft en kan leiden tot blijvende littekens. Ook kan acne tot ver in de volwassenheid aaanhouden.Â
Hoe wordt acne behandeld?
Wij behandelen acne in zowel de inflammatoire (actieve) fase als de post-inflammatoire fase. In de actieve fase staan roodheid, pukkels, puistjes en ontstekingen op de voorgrond. In de post-inflammatoire fase staan littekens, zoals ice pick scars, op de voorgrond. Â
In de actieve fase is de behandeling gericht op het verminderen van talgproductie, het openhouden van poriën en het remmen van ontstekingen, pukkels en puistjes. Zodra de huid tot rust is gekomen, kunnen huidverbeterende behandelingen worden ingezet om de structuur, egaliteit, littekens en algehele kwaliteit verder te verbeteren.
Wij bieden de volgende behandelopties:
- Behandeling met medicatie, zoals topische en orale retinoïden (isotretinoïne)
- Medische chemische peelings met o.a. salicylzuur, glycolzuur of trichloorazijnzuur (TCA)
- CROSS (Chemical Reconstruction Of Skin Scars) bij icepick scars
- Fotodynamische therapie
- Hyaluronzuur fillers &Â skin boosters
- Medische microneedling
- Microtox met botulinetoxine
- Polynucleotiden
Hoe ontstaat acne?
Acne ontstaat door ontsteking van het haartalgkliercomplex. Dit gebeurt door een combinatie van factoren. Vaak begint acne tijdens een periode van hormonale schommelingen die de talgproductie stimuleren, zoals in de puberteit, rondom de menstruatie of tijdens de zwangerschap.Â
Wanneer talgklieren meer talg aanmaken en dode huidcellen minder goed worden afgestoten, kan talg moeilijk naar het huidoppervlak afvloeien. Hierdoor raken poriën verstopt en ontstaan mee-eters (comedonen), die de basis vormen voor verdere acne-ontwikkeling.
In verstopte poriën kunnen bacteriën, vooral Cutibacterium acnes, zich snel vermenigvuldigen. Deze zetten talg om in irriterende vetzuren, waardoor de talgklierfollikel uitzet en soms openscheurt. Hierdoor ontstaan ontstekingen en puistjes.
Het lichaam reageert op de groei van bacteriën met een lokale ontsteking. Hierbij treedt roodheid, zwelling en soms pijn op. In deze inflammatoire fase kan de huid geïrriteerd en gevoelig aanvoelen, en kunnen littekens ontstaan als de ontsteking diep is.
Ook bepaalde medicijnen, zoals lithium, anti-epileptica en hormoontherapie, kunnen acne veroorzaken. Sommige vormen van acne ontstaan door uitwendige prikkels, bijvoorbeeld cosmetica die poriën verstoppen (pommadeacne of acne venenata). Ook oliehoudende of chemische stoffen in bepaalde beroepen en industrieën kunnen een rol spelen. Daarnaast kan constante druk of wrijving op de huid een bestaande acne verergeren.
Hoe ziet acne eruit?
Acne heeft verschillende vormen, die variëren van mild tot ernstig. Bij milde vormen, zoals acne comedonica, staan mee-eters op de voorgrond, terwijl bij acne papulopustulosa vooral ontstoken puistjes en pukkels zichtbaar zijn.
Ernstigere varianten, zoals acne conglobata, worden gekenmerkt door diepe, pijnlijke knobbels en cysten die vaak littekens achterlaten. De behandeling van deze vormen verschilt.
Welke klachten geeft acne?
Acne kan uiteenlopende klachten veroorzaken, afhankelijk van de ernst van de aandoening. De meest voorkomende klachten zijn:
- Rode bultjes, puistjes, mee-eters, knobbels en cysten
- Roodheid en een ontstoken, pijnlijke huid
- Donkere vlekjes, vooral bij huidtypes met meer pigment (postinflammatoire hyperpigmentatie)
- Aanhoudende roodheid, vooral bij huidtypes met minder pigment (postinflammatoir erytheem)
- Psychische klachten, zoals onzekerheid, schaamte, angst of somberheid
- Obsessief wegkrabben van elke oneffenheid, zoals bij acne excoriée
Bij wie komt acne voor?
Iedereen kan acne krijgen. Er is een genetische aanleg. Als acne in de familie voorkomt, dan is de kans groter dat je er zelf ook last van krijgt. Bij de volgende groepen komt acne frequent voor:
- Tieners en jongvolwassenen: Door hormonale veranderingen tijdens de puberteit en adolescentie krijgt een groot deel van de jongeren te maken met acne
- Volwassenen: Acne na het 20-25ste levensjaar wordt acne tarda genoemd. Er is ook sprake van acne tarda als de acne in de puberteit is ontstaan en blijft bestaan tot op latere leeftijd
- Bij vrouwen is ook het polycysteus ovariumsyndroom een bekende oorzaak van acne tarda. Ook hormonale schommelingen rondom de menstruatie of zwangerschap kunnen acne veroorzaken.Â
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose acne wordt meestal gesteld op basis van het klinische beeld: de arts beoordeelt de huid en bekijkt waar de huidafwijkingen zich bevinden en hoe ze eruitzien. Soms kan aanvullend onderzoek nodig zijn om andere oorzaken uit te sluiten.
Acne kan lijken op papulopustulaire rosacea, periorale dermatitis, Pityrosporon en Demodex folliculitis, milia, lupus miliaris disseminatus faciei, trichostasis spinulosa, miliaria rubra, steatocystoma multiplex en syringomen.Â
